Δευτέρα 18 Φεβρουαρίου 2019

Ο Πειραιάς και ο μεσοπόλεμος.


Φίλοι μου πάντα λέω πως όσο και να μεγαλώνω μαθαίνω..και σήμερα βλέποντας μία εξαιρετική εκπομπή όπως πάντα στη "Μηχανή του Χρόνου" ταξίδεψα στο Πειραιά όπως δεν τον ήξερα και σε εποχή που δεν είχα γεννηθεί την εποχή του Μεσοπολέμου.

                      Î‘ποτέλεσμα εικόνας για καρβουνιάρικα

Έμαθα για τα δύσκολα χρόνια όπως δεν τα ήξερα και για περιοχές και τοπωνύμια που τις άκουγα ακόμα και σε τραγούδια παλιά ρεμπέτικα μα δεν γνώριζα πως ονομάστηκαν έτσι.
Τα Καρβουνιάρικα πήραν το όνομα τους από το κάρβουνο που ξεφόρτωναν οι βάρκες από τα πλοία που τότε δεν μπορούσαν ακόμα να πλευρίσουν στο λιμάνι. Οι Βαρκάρηδες λοιπόν μετέφεραν το κάρβουνο στους ..Καρβουνιάρηδες που το πουλούσαν για τα νοικοκυριά. Πιστέψτε με δεν ήξερα πως τότε όλα στηριζόντουσαν στο κάρβουνο, η μαγειρική, η θέρμανση , οι μηχανές . Στο μέρος λοιπόν αυτό ήταν κατά κάποιο τρόπο ένα άτυπο Χρηματιστήριο αφού οι τιμές καθοριζόντουσαν εκεί επί τόπου ανάλογα με την ζήτηση! 
Και επειδή η αισχροκέρδεια πάντα υπήρχε οι πωλητές την αυγή έβρεχαν τα κάρβουνα για να βαρύνουν στο ζύγι αφού πουλιόνταν με το κιλό!
                            Αυτά είναι τα Καρβουνάρικα!
                   Î‘ποτέλεσμα εικόνας για καρβουνιάρικα
                  
Εκεί λοιπόν στο λιμάνι υπήρχαν τα Λεμονάδικα και οι.. Λαχανάδες 
    
                    Î£Ï‡ÎµÏ„ική εικόνα

Οι Λαχανάδες ήταν οι...Πορτοφολάδες της εποχής γιατί εκεί στο ίδιο σημείο γινότανε και η εκφόρτωση οπωροκηπευτικών προς πώληση , δηλαδή χρήμα ..δηλαδή "Λάχανα" και έτσι έμεινε η λέξη αργκό για το χρήμα.
Πιστεύω να θυμάστε το λαιμό τραγούδι :" Κάτω στα λεμονάδικα", και η περιοχή ήταν η Καραΐσκάκη! Η φωτογραφία από το 1937

                  Î‘ποτέλεσμα εικόνας για Λαχανάδες

Τέτοιες εποχές όπως καταλαβαίνετε η φτώχεια στο μεγαλείο της , η παιδική εργασία καλά κρατεί και αμέτρητα τα ορφανά ή παρατημένα παιδάκια που προσπαθούσαν να επιζήσουν κάνοντας θελήματα κουβαλώντας βαλίτσες για δεκαρούλες ή για λίγο ψωμί. 

                       Î‘ποτέλεσμα εικόνας για γαβριάδες

  Ήταν παιδιά χωρίς στέγη, κοιμόντουσαν σε αποθήκες και σε χαρτόκουτο και μεταφερόντουσαν στα κλεφτά με το τραμ. Δυστυχώς ο Πειραιάς κατείχε τη πρώτη θέση σε παιδική εργασία σε εργοστάσια, βιοτεχνίες και λιμάνι. Τα παιδιά φορούσαν τραγιάσκες για να δείχνουν..μεγαλύτερα και να τα αφήνουν να σηκώνουν βαριές βαλίτσες..τα ..αδέσποτα φίλοι μου .."σκυλάκια" που κανείς όμως δεν νομιζόταν για αυτά και όσα μπόρεσαν να σπουδάσουν ας μου επιτρέψετε να τα ονομάσω "ΗΡΩΕΣ" 

                                Î‘ποτέλεσμα εικόνας για γαβριάδες

                              1938 βραδινή διδασκαλία   
                  
Πόσο πάθος είχαν αυτά τα παιδιά για να μάθουν και να προχωρήσουν σε ένα καλύτερο αύριο. Άραγε πόσα από αυτά το κατάφεραν;
Θλιβερή εικόνα η κηδεία ενός τέτοιου παιδιού σε προσφυγικό καταυλισμό.

                      

Οι ναυτικοί ήταν οι ψυχές των λιμανιών και οι γυναίκες τους πίσω μεγάλωναν τα παιδιά τους και ..περίμεναν .

               Î‘ποτέλεσμα εικόνας για ναυτικοί στο μεσοπόλεμο

Έμαθα λοιπόν ότι τα γράμματα τότε τα έγραφαν σε...ρυζόχαρτο για να είναι ελαφριά και να μη κοστίζουν για να μπορούν να γράφουν πολλές σελίδες. Τα παιδιά λοιπόν έστελναν τα ..φιλιά τους στο μπαμπά με ένα ..σταυρό τα αγόρια και μία καρδούλα τα κορίτσια στο γράμμα.
Φίλοι μου, όπως καταλάβατε συγκλονίστηκα και ένοιωσα πως σκεπτόμενοι τέτοιες εποχές πρέπει να κάνουμε το σταυρό μας και να νοιώθουμε οι τυχεροί και οι προνομιούχοι .
Τώρα πια όταν πηγαίνοντας στο κτήμα μας κάθε φορά και ταΐζοντας τα αδέσποτα μας στη διαδρομή που είναι αμέτρητα δυστυχώς θα δακρύζω με τη σκέψη αυτών των παιδιών που ..δεν έζησαν την παιδικότητα τους. 
Ίσως σας κούρασα και σίγουρα σας στεναχώρησα φίλοι μου μα ..με ξέρετε..όταν κάτι με συγκλονίζει με οποιοδήποτε τρόπο ..την..πληρώνετε εσείς..και σας τα λέω.
                                         Αχτιδένια φιλάκια
         

7 σχόλια:

Αννίκα είπε...

Εποχή του Μεσοπολέμου γεμάτη αντιθέσεις και ο Πειραιάς με όλων των ειδών τα κοινωνικά στρώματα δεν θα μπορούσε να μείνει πίσω σε μια ιστορία που δεν μαθαίνεται από τις βαριές πραγματείες των ιστορικών βιβλίων αλλά από την μυθιστοριοποιημένη μορφή της λογοτεχνίας.
Η εργατική τάξη στενάζει κάτω από άθλιες εργασιακές συνθήκες και κινείται απ’ το λιμάνι ως τα παραπήγματα, τις χαμοκέλες, τα άθλια καταγώγια με τους σκαμμένους δρόμους απ’ το πέρασμα των κάρων που μετέφεραν κάρβουνο.
Οι μικρές ιστορίες των ανθρώπων της πόλης δεν εξαιρούσαν τα παιδιά.
Ξυπόλυτα, ρακένδυτα, φιγούρες άυλες, οργώνουν τους δρόμους για το μεροκάματο και το βράδυ κοιμούνται σε πλινθόκτιστα παγωμένα παραπήγματα και θάβουν τα όνειρα κάτω απ’ το μαξιλάρι τους.
Ιστορίες που σου προκαλούν δέος από τις διηγήσεις όσων περπάτησαν στα στενοσόκακα αυτής της πολιτείας, ιστορίες που μπλέκονται τόσο παράδοξα μεταξύ τους ανάμεσα σε διαφορετικές τάξεις, καλοστεκούμενες οικογένειες, εξαθλιωμένους πρόσφυγες, νταήδες, πόρνες με άλλου είδους κοινωνική ηθική.
Γεωργία μου ένα θέμα με μεγάλο ενδιαφέρον, θα μπορούσαμε να γράφουμε ώρες για συσσωρευμένα προβλήματα που κάποια δεν ξεπεράστηκαν ποτέ.
Να είσαι καλά...καλό ξημέρωμα!

Ο κόσμος της Ράνιας είπε...

Έχεις δίκιο Αχτίδα μου, ήταν ήρωες οι άνθρωποι εκείνης της εποχής !!!
Ωραία εκπομπή, με ενδιαφέροντα θέματα και έρευνα..
Καλή εβδομάδα, σε φιλώ !!!

Εφη Αδαμιδου Πασοπούλου είπε...

Καλημέρα Καλημέρα!!Δύσκολα τα χρόνια για τους περισσότερους αδικα για τα παιδάκια που πολλά δεν θα επέζησαν από τις κακουχίες τα ατυχήματα τις αρρώστιες,μα αλήθεια δεν ξέρω να πω αν τότε ή τώρα είναι καλύτερα.Σίγουρα οι ανέσεις ακόμη και οι τωρινές στερήσεις δεν συγκρίνονται με τίποτε αλλά τώρα δεν υπάρχει αυτή η αισιόδοξη ελπίδα για κάτι οχι καλύτερο αλλά πιο ηρεμο πιο σταθερό ,πιο ανθρώπινο .Ωστόσο η ανάρτηση σου είναι ενδιαφέρουσα και δείχνει τις εντονες διαφορές του τότε με το τώρα Φιλάκια πολλά

Κική Κωνσταντίνου είπε...

καλημερα γλυκια μου
υπεροχη αναρτηση
με ταξιδεψες πολυ σημερα

φιλια πολλα

nikol είπε...

Γεωργία μου πόσα πολλά διάβασα σήμερα και πραγματικά πόσο δύσκολα τα χρόνια εκείνα !! Χρειάζεται να τα μελετούμε συχνά για να μην ξεχνάμε και να μην γκρινιάζουμε !!
πολλά διλιά και στους δυο σας

Giannis Pit. είπε...

Τι λες τώρα Γεωργία !!!
Ο Πειραιάς του μεσοπολέμου. Ολάκερη ζωντανή ιστορία της Ελλάδας τώρα.
Ο Πατέρας μου από το 1926 ζούσε στον Πειραιά μέχρι το 1960 Γεωργία. Εκεί γεννήθηκα. Στα στενά που περιγράφεις. Στη σκιά από τις φάμπρικες και τα τσιμεντάδικα.
Τι μου λες τώρα ; σε τι εποχές πήγες τη μνήμη μου.
Καλησπέρα.

χρυσάνθη είπε...

Η μηχανή του χρόνου είναι από τις πολύ ωραίες εκπομπές , όπου βλέπεις αθέατες πλευρές εποχών αλλά και προσώπων!! Δύσκολοι καιροί αχτιδένια μου.Να ευχηθούμε να μην ξανάρθουν ποτέ.Και να πιστέψουμε ότι ναι είμαστε προνομιουχοι ακόμα και έναντι των ανθρώπων μιάς δεκαετίας πίσω από την δική μας ηλικία, που πρόλαβαν να ζήσουν κάποια πλευρά της τότε φτώχιας.Φιλιά αισιοδοξίας